7 marynistycznych filmów historycznych, które trzeba obejrzeć

Wyprawy morskie to niewyczerpane źródło inspiracji dla filmowców. Tego typu produkcje wzbudzają wiele emocji i jak magnes przyciągają przed szklany i wielki ekran tłumy miłośników kina. Specjalnie dla fanów morskich przygód przygotowałem krótki, subiektywny przegląd marynistycznych filmów historycznych. Zapraszam do zapoznania się z moimi propozycjami. Poza pierwszym tytułem kolejność miejsc jest przypadkowa.

1. Pan i władca: Na krańcu świata (2003), reż. Peter Weir, scen. Peter Weir / John Collee. Niezaprzeczalny król tego rankingu.

Russell Crowe jako nieustępliwy kapitan Jack Aubrey dowodzący żaglowcem H.M.S. Surprise. Ten wilk morski jest gotów postawić na szali niemal wszystko, by dopędzić i zniszczyć francuską fregatę Acheron. Niemal, życie przyjaciela bowiem skłania twardego, nieustępliwego człowieka do refleksji.

Drugą doniosłą rolą w tej produkcji jest postać doktora Stephena Maturina świetnie zagrana przez Paula Bettany’ego.

Ciekawostką jest, iż film powstał na bazie powieści Patricka O’Briana, a w pierwowzorze przeciwnikiem Anglików byli Amerykanie. Zmieniono to w scenariuszu, by nie zniechęcić widzów z USA i efekcie H.M.S. Surprise ścigał właśnie fregatę Acheron. Pecunia nervus rerum.

źródło: telemagazyn.pl

2. Bunt na Bounty (1984), reż. Roger Donaldson, scen. Robert Bolt. Scenariusz powstał na podstawie książki Richarda Hougha.

Tu główne role zagrali: Anthony Hopkins jako William Bligh i Mel Gibson jako Fletcher Christian. Ekranizacja z 1984 roku nie była pierwszą, jej poprzedniczka z 1962 pochłonęła budżet w wysokości 19 milionów dolarów i zbudowano na jej potrzeby powiększoną replikę tytułowego żaglowca HMS Bounty.

Ten marynistyczny film historyczny opowiada o buncie na angielskim statku HMS Bounty, który miał miejsce w roku 1789. Marynarze, nie mogąc dłużej znieść ciężkiego losu, który zgotował im despotyczny kapitan Bligh, oczarowani pięknem Tahiti i w obawie o zdrowie i życie podczas wielomiesięcznej drogi powrotnej, osiadają na niezamieszkanej wyspie Pitcairn, a statek palą dla zatarcia śladów.

Dlaczego porzucili zdobycze cywilizacji? Znając realia XVIII-wiecznej żeglugi, zaryzykuję przypuszczenie – by przeżyć.

Bunt na Bounty, źródło: wikipedia.org

3. 1492: Wyprawa do raju (1992), reż. Ridley Scott, scen. Rose Bosch. Opowieść o dumie, uporze i żądzy złota.

W rolach głównych m.in. Gérard Depardieu, Armand Assante i Sigourney Weaver. Niezapomnianą muzykę stworzył Vangelis, a właściwie Ewangelos Odiseas Papatanasiu.

źródło: filmweb.pl

W tym pięknym obrazie, który niewątpliwie zasługuje na czołowe miejsce w rankingu marynistycznych filmów historycznych, autorzy przedstawili wyprawę Krzysztofa Kolumba z załogami (w roli głównej Gérard Depardieu) na trzech statkach: Santa María, Niña i Pinta do Indii.

Santa Maria – replika statku, którym dowodził Krzysztof Kolumb, źródło: wikipedia.org

Postać odkrywcy, jak to często bywa w filmach i powieściach historycznych, została mocno wybielona. Gdyby trzymać się faktów, Krzysztof Kolumb wykazał się okrucieństwem nie tylko w stosunku do rdzennej ludności, ale także wobec europejskich pobratymców jako zarządca kolonii Hispaniola (Haiti).

Czy wiedzieliście, że zdaniem niektórych historyków jego prawdziwe imię i nazwisko brzmiało Pedro Scotto?

4. Amistad (1997), reż. Steven Spielberg, scen. David Franzoni. Film o bezwzględności i ludzkiej dumie, która niekiedy, w skrajnych życiowych sytuacjach, jest jedyną, ale potężną bronią.

Produkcja z budżetem wynoszącym czterdzieści milionów dolarów amerykańskich. W rolach głównych m.in.: Morgan Freeman jako Theodore Joadson, Djimon Hounsou w roli Cinque, Anthony Hopkins jako John Quincy Adams (rola wybitna, jak wiele tego aktora), Matthew McConaughey jako Roger Sherman Baldwin.

źródło: pl.chili.com

Nie jest to czysto żeglarski obraz opisujący morskie przygody, jednak aspekt podróży statkiem stanowi oś opowieści.

W roku 1839 hiszpański żaglowiec La Amistad płynął z kubańskiej Hawany do Puerto Príncipe. W ładowniach przewoził ponad pięćdziesięciu niewolników. Ci ostatni dowodzeni przez Cinque w czasie sztormowej nocy podnoszą bunt i zabijają swoich oprawców. Planują wrócić do ojczyzny, jednak dwóch ocalałych Hiszpanów torpeduje ich zamiary i sprawia, że po trzech miesiącach statek zostaje przechwycony przez amerykańską straż przybrzeżną, a buntownicy stają przed sądem.

Baltimore Clipper, źródło: wikipedia.org

5. Wilk morski (2009), reż. Mike Barker, scen. Nigel Williams. Film to adaptacja powieści Jacka Londona o tym samym tytule.

Główne postaci: Sebastian Koch jako Wolf Larsen, Tim Roth jako Death Larsen, Neve Campbell jako Maud Brewster i Stephen Campbell jako Humphrey van Weyden.

Prom San Francisco, którym podróżuje Humphrey van Weyden, ulega zniszczeniu i tonie. Młodego rozbitka od niechybnej śmierci ratuje załoga szkunera łowców fok dowodzona przez słynącego z żelaznej ręki i dyscypliny na pokładzie kapitana Wolfa Larsena. To właśnie on jest tytułowym wilkiem morskim.

Kapitan Larsen nie zamierza zmieniać planów i ocalały z katastrofy mężczyzna podróżuje z nim aż do Japonii. Nie jest to jednak wyprawa turystyczna w wygodnym cieple kabiny, a ciężka harówka okrętowego majtka, i niepewna przyszłość przypadkowego łowcy fok.

źródło: teleman.pl

Film Wilk morski z 2009 roku nie był pierwszą ekranizacją powieści Jacka Londona. Już w 1996 roku powstało podobne dzieło w reżyserii Michaela Andersona z rolami takich tuzów jak: Charles Bronson jako kapitan Wolf Larsen czy Christopher Reeve jako Humphrey van Weyden.

6. Admirał (2015), reż. Roel Reiné, scen. Lars Boom / Alex van Galen. Opowieść o utalentowanym marynarzu, który mimo niskiego urodzenia dowodził flotami i… zwyciężał.

źródło: filmywojenne.frey-united.com

Biografia holenderskiego admirała Michiela de Ruytera, który rzucił wyzwanie angielskiej marynarce wojennej w XVII wieku. Co zaskakujące, tytułowy admirał nie garnął się do objęcia funkcji głównodowodzącego flotą. Podjął się jednak tego zadania i przeprowadził szereg reform, niekiedy wbrew wysoko urodzonym Niderlandczykom, którym przewodził zacięty wróg de Ruytera – arogancki Cornelis Tromp. Wojna z Anglią o panowanie na morzach była sprawdzianem skuteczności zmian, a na szali leżała również niepodległość niewielkiej Holandii.

Admirał Michiel de Ruyter na kartach historii zapisał się jako jeden z najznakomitszych morskich dowódców w dziejach świata, który podczas trzech wojen z Anglią odniósł szereg wielkich zwycięstw. Co ciekawe, nie był arystokratą, co w tamtych czasach zwykle zamykało drogę do wyższych szczebli kariery.

Imponujące sceny akcji są niewątpliwym atutem tego marynistycznego filmu historycznego, choć opowiada on również o brudnej politycznej grze.

7. Australijskie piekło, reż. jeszcze nieznany. Kanwą scenariusza jest powieść Radosława Lewandowskiego o tym samym tytule.

Budżet: miliard dolarów amerykańskich. W rolach głównych: Anthony Hopkins jako kapitan Adriaen Jacobsz, Matthew McConaughey w roli szeregowego Wiebbego Hayesa.

źródło: materiały własne

Wspaniałe kadry z Bitwy pod Grolle na terenie Republiki Zjednoczonych Prowincji (dzisiejsza Holandia) zapierają dech w piersiach. Bitwy, w której naprzeciw siebie stanęły młode niderlandzkie oddziały i hiszpański, zaprawiony w bojach najeźdźca.

Makieta twierdzy Grolle, źródło: historia.org.pl

W kolejnej części tego budzącego grozę, ale i zachwyt obrazu widz wyrusza na morską wyprawę pełną podstępów, szaleńczej odwagi, gwałtów, honoru i… miłości. Wszystko w otoczeniu nieskrępowanej przygody: lądowych batalii, morskich bitew i wypraw w głąb Czarnego Lądu.

Australijskie piekło jest rozbudowaną, twórczą relacją z rejsu holenderskiego statku Batavia z początku XVII wieku uznawanego przez historyków za pierwszą stałą obecność Europejczyków u wybrzeży Australii.

Makieta statku Batavia, źródło: wikipedia.org

Zapewne, trudno bowiem o pewność, gdy film jeszcze nie powstał, będzie to najbardziej kasowa produkcja w historii kina, która zostawi daleko w tyle takie tytuły, jak: Avatar (2 798 579 794 USD), Titanic (2 187 463 944 USD) czy Gwiezdne wojny: Przebudzenie mocy (2 068 223 624 USD przychodu)*.

* Kwoty przytaczam za: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_najbardziej_dochodowych_film%C3%B3w.